RECENSIE: ‘Gevangen’ houdt je in de greep

Wervelend debuut Pieter Sparre
‘Gevangen’ houdt je in de greep
Door: Pieter Appel

De roman ‘Gevangen’ is zo’n boek dat – als je er in bent begonnen – niet meer weggelegd kan worden. Debutant Pieter Sparre (een pseudoniem van Leidenaar Pieter Vroegop) toont zich met dit boek een veelbelovend schrijver. Want imponerend is ‘Gevangen’ op alle fronten. Het verhaal is ijzingwekkend en wordt in een onomwonden schrijfstijl gepresenteerd. De personages worden psychologisch vlijmscherp ontleed en de beschrijvingen van situaties en omstandigheden zijn realistisch en het resultaat van grondig vooronderzoek.

Sparre is intrigerend als verteller maar ook als persoon zelf. Want de auteur voert ons mee naar het academische wereldje van Leiden, dat hij in werkelijkheid ook kent, en toont ons de zelfkant daarvan. Pieter Vroegop heeft aan de universiteit gewerkt en weet welke uitwerking drugsgebruik in dat wereldje heeft.
Het grootste deel van het verhaal is echter ontsproten aan zijn fantasie. En die kent nauwelijks grenzen. Het verhaal sleept de lezer samen met de ogenschijnlijk achtenswaardige hoofdfiguur naar de periferie van onze samenleving. Waar drugs, (jeugd)prostitutie en een nihilistische levenshouding hoogtij vieren. En waar de aanraking met de misdaad onontkoombaar is. Die glijdende schaal waarop de hoofdpersoon zich begeeft is goed inleefbaar. De lezer wordt door de realistische en bij tijd en wijle schaamteloze beschrijvingen in het boek meegezogen in die onvermijdelijk lijkende neergang.

Rauw

Dat alles komt samen in een dramatische en beklemmende ontknoping – op rauwe wijze verwoord – die de lezer nog lang zal bijblijven. ‘Gevangen’ stemt hoe dan ook tot nadenken. Over de werking van het (nood)lot en over duistere krachten die mensen kunnen bewegen tot irrationele daden die hen voeren tot over de grenzen van wat maatschappelijk acceptabel wordt geacht. Over bizarre fantasieën die tot werkelijkheid worden en waarvan de consequenties verschrikkelijk zijn.
Is ‘Gevangen’ een schaamteloos boek dat op schokkende wijze schrijft over seks, misdaad en dood? Of is ‘Gevangen’ in wezen een puur moralistisch werk waarin wordt gewaarschuwd voor de gevolgen van grensverleggende seks? De daadwerkelijke intentie van de auteur blijft onder de oppervlakte. Helder echter zijn de beschrijvingen, de couleur locale en alle verwikkelingen in het boek. Zodat over intenties niet verder hoeft te worden gespeculeerd. De naargeestige sfeer en de van iedere erotiek ontdane seksuele handelingen zijn zodanig ontluisterend dat van enige aantrekkelijkheid geen sprake is. Dat moet voor de lezer al voldoende afschrikwekkend zijn en is dan ook bedoeld of onbedoeld het effect van ‘Gevangen’.
Het boek is onder andere te koop via de website pietersparre.nl